België duidt VRM, CSA, Medienrat en BIPT aan voor handhaving DSA
België heeft de Vlaamse Regulator voor de Media (voor Vlaanderen), De Conseil Superieur de l’Audiovisuel (CSA) voor Franstalig België, de Medienrat (voor Duitstalig België) en het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) is voor het federale niveau aanwezen als toezichthouder op de Digital Service Act (DSA) vanaf 25 mei 2024.
Dit heeft de Belgische regering bekend gemaakt.
DSA
De DSA heeft tot doel een veilige en betrouwbare omgeving totstand te brengen voor de gebruikers van digitale diensten in heel Europa. Het is een Europese wettekst die geharmoniseerde regels vaststelt om de consument in de digitale wereld te beschermen en hierbij de fundamentele rechten van individuen
De DSA heeft betrekking op onlineplatformen zoals marktplaatsen, app stores, sociale netwerken, platformen voor het delen van video’s en andere inhoud, reis- en accommodatieplatformen.
Tot deze platformen behoren ook de zeer grote online platformen en zeer grote online zoekmachines, die maandelijks door ruim 45 miljoen Europeanen worden gebruikt. Zij worden aangeduid door de Europese Commissie en zijn onderworpen aan strengere verplichtingen. Het gaat bijvoorbeeld om de sociale netwerken Facebook, Instagram, LinkedIn, TikTok en X (voorheen Twitter), Pornhub, het videodeelplatform YouTube en de webwinkel Shein.
De DSA legt platformen zorgvuldigheidsverplichtingen op. Onlineplatformen moeten bijvoorbeeld een mechanisme voor notice and action invoeren, dat wil zeggen dat ze enerzijds hun gebruikers de mogelijkheid moeten bieden hen in kennis te stellen van de aanwezigheid op hun dienst van specifieke informatie die als illegale inhoud zou kunnen worden beschouwd en anderzijds deze gebruikers moeten informeren over hun beslissing om (al dan niet) in te grijpen met betrekking tot de gerapporteerde inhoud. Nog een voorbeeld, in navolging van het vorige: als onlineplatformen inhoud verwijderen die zij als problematisch beschouwen moeten ze de betrokkene – snel en duidelijk – informeren over de redenen voor de verwijdering van de inhoud die hij had gepost. Het is aan de vier bevoegde autoriteiten om toe te zien op de naleving van deze zorgvuldigheidsverplichtingen.
Andere verplichtingen hebben betrekking op de inhoudsmoderatie en de transparantie over de door de platformen gebruikte algoritmen en aanbevelingssystemen, online reclame of de bescherming van minderjarigen.
Deze door de DSA ingevoerde mechanismen neigen naar een bepaalde vorm van co-regulering van onlineplatformen. De nationale autoriteiten die zijn opgericht om hierop toe te zien, zijn er om te controleren of iedereen (of in ieder geval degenen die onder hun bevoegdheid vallen) het spel meespeelt en, indien nodig, sancties op te leggen aan degenen die dat niet doen.
Digitale dienstencoördinator
De DSA vereist tevens dat een digitale dienstencoördinator (Digital Services Coordinator oftewel DSC) wordt aangeduid voor elke lidstaat. Gelet op de Belgische bevoegdheidsverdeling moet dit gebeuren in een samenwerkingsovereenkomst, afgesloten tussen de federale Staat en de gemeenschappen.
Deze overeenkomst wordt momenteel geratificeerd: de goedkeuring van het federale parlement en van het parlement van de Franse Gemeenschap ontbreekt nog. Als (toekomstige) DSC zal het BIPT de uitvoering van de verordening moeten coördineren, wat het zal doen in overleg met de andere bevoegde autoriteiten, aangewezen door hun respectieve gemeenschap.
Eén van de belangrijkste doelstellingen van de samenwerkingsovereenkomst is het opzetten van een systeem voor het delen van informatie dat toegankelijk is voor elk van de bevoegde autoriteiten.
Daarin zullen ze aangeven welke dossiers ze behandelen en hun voortgang. Dit informatiesysteem zal het ook mogelijk maken om klachten van het publiek te centraliseren, evenals alle andere uit te voeren taken.
Het organiseren van de uitwisseling van informatie en van goede praktijken tussen de DSC, de gemeenschapsautoriteiten, maar ook met alle DSC's van de Europese Unie, is essentieel om het succes van de uitvoering van de DSA te garanderen. Daartoe zal de Belgische DSC in coördinatie met de gemeenschapsregulatoren deelnemen aan de vergaderingen van de Board (de digitaledienstenraad) van de Europese DSC’s, voorgezeten door de Europese Commissie.
De DSC en de gemeenschapsautoriteiten zullen in wezen de opdracht hebben om de regels van de DSA te doen toepassen door de platformen die onder hun bevoegdheid vallen. Zo moeten online tussenpersonen op grond van de DSA actie ondernemen wanneer een mogelijk illegale inhoud aan hen wordt gemeld. Ze moeten ook inhoud verwijderen die in strijd is met hun eigen algemene voorwaarden en duidelijk aangeven welke richtlijnen ze hierbij volgen. Daarbij moeten ze aan diegene die de info online plaatst uitleggen waarom ze die verwijderen.
Michel Van Bellinghen, voorzitter van BIPT: “Met de DSA moeten de online tussenpersonen hun verantwoordelijkheid nemen om illegale inhoud daadkrachtig aan te pakken. Het BIPT, in samenwerking met de VRM, CSA en Medienrat zal erop toezien dat de online tussenpersonen hun transparantie-en zorgvuldigheidsverplichtingen onder de DSA nakomen om een veilige en betrouwbare online omgeving te waarborgen.”
Karim Ibourki, Voorzitter van de CSA: “De DSA is een belangrijke stap voorwaarts voor een veiliger internet, het samenwerkingsakkoord dat deze vooruitgang in België werkelijkheid maakt, moet nu efficiënt en proactief door alle partijen worden geïmplementeerd.”
Carlo Adams, voorzitter van de algemene kamer VRM: “De DSA bevordert verantwoordelijkheid, transparantie en bescherming van Europese burgers in het digitale landschap. Samen met de andere Belgische bevoegde autoriteiten zullen we alles in het werk stellen om deze nieuwe regels te handhaven.”
Jürgen Heck, Voorzitter van de Mediaraad: “De toepassing van de DSA op media en e-commerce platforms door de bevoegde autoriteiten zal aanzienlijk bijdragen tot de strijd tegen illegale inhoud en de bescherming van minderjarigen ook in België en in het bijzonder in de Duitstalige Gemeenschap."
